آقای حاجعلیان روحانی مازندرانی هستند که در شهر بابل مؤسسهای بهنام «جبههی فرهنگی فاطمیون» را تأسیس کرده و اداره آنجا را بهعهده دارند.کار این مؤسسه در سطح ملی و فراملی است و به نیمه دوم فرهنگ مقاومت یعنی نقش زنان، مادران و همسران شهدا میپردازد. قریب 12 سال است که این مجموعه فعال است و اردو و دورههای آموزشی و همایش برگزار میکند. چارت مجموعه در سه بخش هدایت، مدیریت و بدنه طراحی شده و مدیریت از خانمها انتخاب شده که با هم ارتباط دارند. این مرکز در کنار کارهای فرهنگی، فعالیتهای خانوادگی هم دارد که تمرکز آنها روی نوجوانان و زنان است و بعد از طوفانالاأقصی سمتوسوی مقاومت پیدا کرده است.
جنس دوم مقاومت
از همان سالهای 2004-2005 که تحقیق و پژوهش میکردم، پیگیر جریان لبنان و فلسطین هم بودم. قبل از جنگ ۳۳ روزه به تهران و دفتر حزبالله آمدم و صحبتهایی با آنها داشتیم. برای طوفانالاقصی همایش برگزار کردیم، رژههای خودرویی خانوادگی با پرچم فلسطین و حزب الله در شهر به راه انداختیم و کارهایی متناسب با این فضا انجام دادیم. فعالیتهای مستمری مثل حلقه نهجالبلاغهخوانی و جهاد تبیین برای دانشجویان که با نگاه به مقاومت در این مجموعه انجام میشود.
از طرفی بخش کادر ما به نام «ریحانههای علوی» در بخش نوجوانان کار میکنند و هر پنجشنبه برای نوجوانان برنامههایی داریم. آنها مربی دارند، اردو میروند حتی آموزشهای نظامی میبینند. این نوجوانان هماکنون در راستای مقاومت تربیت میشوند و در رسانه کنشگری دارند و گرایش به جبههی مقاومت با وجودشان عجین شده است، ثنا غزالی فرد از دختران مجموعه ریحانههای علوی این گرایش باطنی خود را اینگونه به تصویر میکشد:
«رود مقاومت همیشه جاری و ساری بوده، مانده و خواهد بود و با قطعه قطعه کردن کفنپوشانش ؛ قطره قطره پرآبتر و زندهتر میشود. هر شهید جوی آبی میشود و خونش امتداد طریق کربلا را به قدس میرساند. مارا هر کجا یافتید بکشید، ما شیعیان علی ابن ابی طالب فلسطین را تنها نخواهیم گذاشت.»
در کنار این برنامهها معرفی کتاب و مستند هم داریم. مربیان پرورشی و مبلغان در جاهای مختلف هماهنگ شدهایم. طرح و ایده به آنها میدهیم، محصولاتی را هم تولید میکنیم محصولاتی مثل اِلمانهایی بود که برای پشت ماشینها طراحی شده بود تا نماد سیاری از مقاومت باشند. در قم، مازندران و بابل این طرحها را اجرا کردیم یا تابلوهایی از تصویر سید که برای نصب در خانه یا محل کار طراحی شده بودند. بعد از شهادت سید حسن نصرالله برای ایشان مراسم گرفتیم. کمک هم جمعآوری کردیم و حتی محصولات فرهنگی و کتاب «سید عزیز» که روایت شهید سید حسن نصرالله از رندگی خویش است را به نفع جبههی مقاومت به فروش رساندیم.
در قم همزمان درس روایتگری و روایت مقاومت داریم، آنجا در بین طلاب برای جهت شرکت در جنگ رسانهای و جنگ نرم مقاومت ایجاد انگیزه میکنیم و هرکس هر کاری میتواند انجام میدهد. بهعنوان نمونه دیروز بحث بزرگداشت یحیی سنوار را داشتیم. در جریان مقاومت وظیفه کنونی ما حمایت و پشتیبانی از همه اینهاست اما در کنار آن بعد معرفتی هم نباید فراموش شود تا همه چیز در قالب مثلاً جمعآوری کمکهای مقطعی تعریف نشود. اصل جبهه مقاومت فلسفه و فضای فکری آن است.
نساءالمقاومه
روز اول که مجموعه شکل گرفت این مبنا را در بدنه ایجاد کردیم که حضرت آقا اعلام جنگ نرم کردهاند و این امر بر ما واجب است. نهادها همکاری کنند یا نکنند ما وظیفه داریم عمل کنیم و محل استقرارمان باید دوباره مسجد باشد، همانطور که امام فرمودند مسجدها سنگر هستند. فعالیتهایمان هم باید مردمیشود و پشتیبان مالی هم باید خودمان باشیم.
لذا از یک مکان استیجاری شروع کردیم و مردم را به کمک دعوت کردیم. چون اعتقاد ما این است که باید مردم را از تماشاچی بودن خارج کنیم. کمکها کم ولی بابرکت بود. گفتیم با نهادها هم رایزنی میکنیم اما اگر همکاری نکردند دلیل بر توقف یا دلیل بر اینکه باب میل آنها در پروژهای عمل کنیم، نمیشود. 1600 نوع فعالیت در این سالها داشتهایم. البته این آمار را از آرشیو مؤسسه و برنامههایی که تاریخ، صوت، عکس و فیلم از آنها داریم، بدست آمده است. مجموعه ما کاملاً مردمی است و دو دوره دولت آقای روحانی را با همه فراز و فرودهایش پشت سر گذاشته است. خیلی از مجموعهها از هم پاشیدند اما اینجا به فعالیتش ادامه داد.
کار ویژه اینجا احیای هویت بانوان مکتب انقلاب است و متناسب با این اصل نوع برنامههایی که با حضور همسران و مادران شهدا برگزار میشود، متفاوت است. تمرکز ویژه ما بر جهاد و شهادت است و معتقدیم نقطه کانونی جنگ نرم خودخواه کردن آدمهاست و پادزهر آن ترویج فرهنگ ازخودگذشتگی است. ما در این عرصه آدمها را از دست میدهیم و حضرت آقا تأکید جدی دارند. ما با نگاهی به دفاع مقدس، فرهنگ ایثار، شهادت و ترویج کتاب، اکران فیلم جشنواره عمار، آموزش نوجوانها و بحث جمعیت را هم داریم ولی پراکندهکاری انجام نمیدهیم.
آن روزی که دشمن امام را تبعید کرد، به ایشان خندید و گفت؛ یارانت کو؟ امام فرمودند: یاران من در گهواره هستند. آنها به امام خندیدند. اما بعد از دفاع مقدس فهمیدند چه چیزی باعث شد که در این جنگ شکست بخورند؟ یکی از موتورهای محرک این جنگ که مردم را به میدان آورد و نیروی انسانی آن را تأمین کرد، نقش پشتیبان زنان و مادرانی بود که فرزندانشان را به قربانگاه میفرستادند و در شهرها کمک جمع کردند. لذا دشمن که بعد از دفاع مقدس میخواست جریان لیبرالیستی را حاکم کند، نقش زنان را کلیشهای و نمایشی کرد و آنها را بهصورت سیاهیلشکر نشان داد. زنان بیایند نماز جمعه را پر کنند، در تظاهرات شرکت کنند، در فلان برنامه شرکت داشته باشند و نقش کلیدی را از زنان گرفتند. برای همین الان ما در مسئله جمعیت، سبک زندگی و اصلاح الگوی مصرف دچار مشکل هستیم در حالیکه سرداران همه اینها زنان هستند.
دشمن این موضوع را متوجه شد و برای همین از سالهای قبل داستان زن، زندگی، آزادی در سر داشت و سال 1401 ضربه خود را وارد کرد. این نگاه ظرفیت بسیار بالایی دارد که ما از آن استفاده نمیکنیم.
همانطور که ما برای روضه هیئت داریم، مکتب انقلاب و مجالس شهدا هم خودش یک روضه معرفتی است. کسانیکه تاریخ انقلاب را روایت میکنند، داستان انسانهایی که پای اعتقاد خود ایستادند. اینکه چگونه ایستادند و چگونه ایستادگی کردند؟ وقتی به مردم میگوییم چرا فرزندآوری نمیکنید؟ میگویند؛ گرانی است. در عرصهی تربیتی هنوز خودم را تربیت نکردهام و … اما وقتی مادر شهید را میآوریم و میگوید؛ من در دورهی طاغوت زندگی میکردم، زندگی فقیرانهای داشتم و سواد هم نداشتم اما همین مادر بیسواد بچههای زیادی را به دنیا آورده و خوب هم تربیت کرده است. این مواجهه سبب میشود تا خیلی از باورهای غلطی که امروز بانوان (حتی خانمهای مذهبی) دارند متزلزل میشود.
ما از این ظرفیت بالا استفاده نکردیم. وقتی حاج حسین یکتا سری به در مجموعه زد و فعالیتهایمان را برای ایشان توضیح دادیم، سری از روی تأسف تکان داد و گفت؛ ما از این ظرفیت غافل شدیم و از آن استفاده نکردیم. به گفته شبکه ملی «وارثون» ما دومین گروه در ایران هستیم که با دست خالی کار را شروع کردیم. معتقدیم که این تجهیزات باید بانوانه روی پای خودش بایستد و فراز و فرود زیادی هم داشتیم.
اولویتهای ما در این مؤسسه این است اولاً کسی که فعالیت میکند نباید کانون خانوادهاش سرد شود و با حفظ خانواده حضور اجتماعی مؤثری داشته باشد. ثانیاً نباید به بُعد علمی و معرفتیاش ضربهای وارد شود.
ما این همه مادر و همسر شهید داشتیم که اگر همینها را به هیئتها، مساجد، مدارس و محافل معرفی و.. دعوت میکردیم تا خاطراتشان را بازگو کنند، روضهها و محافل زنانه اشباع میشدند و این فرهنگ انتقال مییافت. ما چقدر کوتاهی کردیم؟! و این کوتاهی هنوز هم ادامه دارد. بسیاری از مادران شهدای دوران دفاع مقدس را از دست دادهایم و همسران شهدا در معرض سالمندی و آلزایمر قرار دارند. ولی حالا که همسران مقاومت را داریم از این ظرفیت استفاده کنیم.
آنچه از دل برآید بر دل نشیند، لزوماً فن بیان همیشه همه چیز نیست، لذا باید «خاتم» از کارگروه «ایثار، مقامت، شهادت» بخواهد که احیا کنند. چرا فقط برای کمک در زمان سیل، زلزله و کرونا به سمت خانوادههای شهدا میآیند؟! اگر این افراد در میدان باشند هر خانهای بیت المقاومه میشود.
خاتم این سالها از فعالیتهای ما با خبر بود و ذرهای هم حمایت نکرد. ما هم نگران نیستیم، انتظاری هم نداریم چون از روز اول در فضای خاتم دیده بودیم که از بعضی گروهها حمایت بهتری میکردند و به برخی دیگر توجه نمیشد و احساس ما این بود که سلیقهای عمل میشود. سعی کردیم به این چیزها فکر نکنیم چون حتماً دلیل دارند که ما از آن بیخبریم!
این عرصه، عرصه بسیار مهمی است و به تعبیر حضرت آقا یک مادر، یک خانواده را پوشش میدهد. برای همین دشمن روی مادرها کار میکند. ما باید قبل از اینکه این ظرفیتها از دست برود، آن را دریابیم. شما باید یقه کارگروه «وارثون» خودتان را بگیرید که در این عرصه چه کار کرده اید؟ چرا احیا نمی کنید؟
ما هر تجربهای در این زمینه داشته باشیم در اختیار دیگران قرار میدهیم. برنامه «رسم عاشقی» ما با حضور همسران شهدا، «مادران آسمان» با حضور مادران شهدا و «یاران آفتاب» با حضور زنان پشتیبان جبهه مقاومت است، زنانی که یا خودشان مستقیم درگیر نبرد بودهاند یا در آن مجروح شدهاند. در کنار اینها «نشستهای بصیرت»، همایشهای شهری و «نساءالمقاومه» را هم داریم و نساءالمقاومه زنانی هستند که در عرصهی بینالملل فعالیت دارند. در حوزه بین الملل تا کنون میهمانانی از ژاپن، برزیل و کشورهای دیگر داشتهایم و انقلاب، شهدا و حاج قاسم را از نگاه و زبان آنها به مردم معرفی میکنیم. ما باید هیجانات اجتماعی و تربیت حماسی را در جامعه حفظ کنیم و فقط به یادوارهها و راهیان نور اکتفا نکنیم. گنجایش این ظرف بسیار بالاست اما به آن توجه نمیشود.