خانم حسنزاده، پزشک عمومی است و دورههای طب سنتی را در دانشگاههای مجازی معتبر گذرانده است. ایشان که شهادت سردار سلیمانی را نقطة عطف زندگی خویش و تولد به حیات طیبه و شهدایی میداند، معتقد است چنانکه وظیفة پزشکان تلاش برای سلامت جامعه و آرامش خانوادهها و امنیت فضای عمومی جامعه است، دغدغه داشتن برای حیا و پاکی در جامعه نیز از همین جا نشئت میگیرد.
کارشان از تابستان سال 1401 با جلسات خانگی پیرامون بحث تحقق جامعة عفیف شروع شد. حاج قاسم گفته بود: «آن دختر کمحجاب هم دختر من است»؛ بنابراین نام مجموعهشان را «ایراندُخت» گذاشتند با این نیت که نسبت به دختران ایران احساس تعهد و دلواپسی دارند و میخواهند با تعاملی که با آنها ایجاد میکنند، آگاهیهای لازم را به آنها انتقال دهند؛ البته به قول خودشان بارها پیش آمده که از آنها آگاهی هم گرفتهاند.
اوایل، قرارهایشان در فضای مجازی بود و آنجا شبهات و سؤالات روز مطرح میشد و افراد تلاش میکردند به آنها پاسخ دهند.
«ابتدا دورههایمان به صورت آفلاین بود. استقبال خوبی در سطح شهر داشتیم. بهخاطر اینکه خیلی از بانوان ما در حجاب و پوشش زهراییشان که خیلی هم ارزشمند است، رویکرد سنتی دارند و چهبسا نتوانند به خوبی از این فریضة الهی دفاع کنند؛ درحالیکه با وجود افزایش هجمهها، مشتاق هستند بتوانند به بهترین شکل، منطق دفاع از این فریضه را یاد بگیرند. بنابراین قدم اول این است که ما به یک نقطة تثبیتی در خود متدینین برسیم».
بعداز مدتی جلسات به فضای واقعی کشیده شد و آن جمع کوچک تلاشش را برای پاسخ به شبهات نوجوانان و جوانان ادامه داد. رسیدن به یک محتوای علمی و تبیینی کارآمد و جامع بهواسطة شرکت در یک نشست تخصصی حجاب و عفاف که توسط موسسه «خیبر»[1] برگزار شد، خط سیر فعالیتهای خانم حسنزاده و دوستانش را مشخص کرد.
«اساس جریانسازیِ[2] پاکی و عفاف و تحقق جامعة عفیف دو رویکرد دارد: یکی سلبی و یکی ایجابی. در رویکرد سلبی، رویکرد مردمی داریم و مسئولینی. در اولی وظیفة ما این است که وقتی در موضع پدیده منکری قرار میگیریم، با واژههای خیلی ساده، کریمانه و مهرورزانه بگوییم و عبور کنیم. در بخش مسئولینی هم باید بیشتر روی مطالبة اجرای قوانین از مسئولین 32 ارگانِ متولی بحث عفاف و حجاب وقت گذاشته شود. در این راستا مکاتبات داریم، مانورهای تلفنی و عملیاتهای متعددی داریم، اما بیشترین تلاش و تمرکز ما در رویکرد ایجابی است؛ رویکردی که باید فرهنگسازی شود. باید کارهای تبیینی هوشمندانه، هنرمندانه و عالمانه در خصوص مسائل هویتی زن و دختر ایرانی- اسلامی و پاسخ به شبهات عفاف و حجاب انجام شود. رویکرد ایجابیمان، هم برای مسئولین و هم برای مردم است، ولی بیشترین مخاطبانمان در این زمینه مردم هستند.
هدف از تذکر لسانی این است که آن رفتار اجتماعی را در فرد، قبیح جلوه بدهد و بداند که این رفتار، مطلوب افراد جامعه نیست؛ بنابراین هرچه تذکر بیشتری بگیرد؛ بیشتر به این نتیجه میرسد که جامعه این رفتار را نمیپسندد و ممکن است به سمت تغییر رفتار هم پیش برود، اما ما در فضای ایجابی و در کار فرهنگی و تبیینی میخواهیم روی باور افراد اثر بگذاریم؛ بنابراین در عملیاتهایی مثل «دیوار آزاد»، «محفل دانایی» و نمایشگاهها به گفتوگو با مخاطب میپردازیم و طبق کتاب «اصول مواجهه و مناظره»، اصول را رعایت میکنیم».
خط سیر این برنامهها بر محتوایی که از موسسه خیبر دریافت میکنند، شکل گرفته است.
«محتوا، آکادمیک است؛ یعنی طبقهبندی علمیِ متناسب با مواجهة ما با محیط و مخاطب ارائه میدهد و دارای سه سطح مقدماتی، تکمیلی و تخصصی است. محتوای تبیینی در آن به شکلی طراحی شده که هم محتوای علمی داریم و هم شیوه مواجهه با مخاطب. یکی از درسنامهها به شیوه مواجهه و مناظره در حوزة عفاف و حجاب، شیوة جذب، شیوه ارتباط مؤثر و عملیات در محیط اختصاص دارد. در سطح مقدماتی، محتوای تبیینی را میگذرانیم و در جلسات هفتگی «راسخون» بر مبنای کتابهایی مثل «جواهرانه»، «بیپرده با حجاب» و «اصول مواجهه و مناظره»، یک نفر قویاً نقش مخالف عفاف و حجاب را بازی کرده و شبهات روز را مطرح میکند. بقیه باید به دنبال اقناع، پاسخگویی و جذب او با مهرورزی و رفتار کریمانه باشند.
جلسات هفتگی «راسخون» فضایی توانمندساز بوده و در واقع قلب تپندة بحث جریانسازی پاکی و عفاف است. تمامی کسانی که در شرف آزمون دورة مقدماتی قرار میگیرند، طبق شیوهنامة «راسخون» میتوانند در جلسات حضور پیدا کنند. اغلب هم سعی میکنیم اگر هوا خوب باشد، جلسات «راسخون» را در پارک برگزار کنیم که دیده بشویم؛ در تعامل با مخاطبین دیگر قرار بگیریم و با این پرسشِ از روی کنجکاوی که «آنجا چه خبر است؟!»، مخاطب را به سمت خودمان بکشانیم. گاهی نیز از بچهها میخواهیم حتماً مهمان مخالفی را که پر از سوال و شبهه است، به جلسات دعوت کنند تا بچهها با توجه به اصول، محتوای تبیینی و رویکرد جذبی، مهرورزی و سعة صدر از آنها پذیرایی کنند. تلاشمان این است که بتوانیم گعدههای راسخون را در محلات مختلف فعال کنیم».
گعدههای کتابخوانی «ریحا» با محوریت کتابهایی در حوزة عفاف و حجاب و فرمایشات رهبر انقلاب دربارة مسائل هویتی زن، بانوی تمدنساز، الگوی سوم زن انقلاب و حجاب و عفاف، در کنار عملیاتهای میدانی مختلفی که محتوای آنها را از همان موسسة خیبر دریافت میکنند، از دیگر فعالیتهای مجموعة «ایراندخت» است. برنامههایی که خیلیهایشان هزینة چندانی ندارند و یا به کمک برخی ارگانها تأمین میشوند.
«راسخون که خیلی هزینه ندارد؛ پذیرایی مختصری داریم که مردمی است. دورهها رایگان است و هزینة کتابها را هم خود بچهها پرداخت میکنند. میماند عملیاتها که آن را هم ارگانها وقتی میبینند صدای تخصص ما بلند است، با آن همراهی میکنند».
[1] . مجموعة «خیبر» به آدرس سایت efafcollege.ir یک مؤسسة فرهنگی- پژوهشی هست که حدود بیست سال است در حوزههای مربوط به حجاب و عفاف و الگوی زن اسلامی-ایرانی، فعالیت میکند. کارگروه «مد و پوشاک اسلامی»، «خانواده»، «حجاب و عفاف» و «هویت زن و دختر ایرانی» چهار کارگروه این موسسه هستند. همچنین محتواهای مربوط به حوزة عفاف و حجاب و تربیت کنشگر این حوزه، از فعالیتهای موسسه به شمار میآید.
[2] . اصل جریانسازی این است که ما باید مرتب یارگیری داشته باشیم. درحالحاضر هسته سخت تشکل مردمی ایراندخت 15 نفر است، ولی وقتی برای عملیاتها کمک میخواهیم، غیر از طبس که خودشان پرچمدار این حوزه هستند، حدود 90 نفر در سطح استان با ما همراه میشوند. این 90 نفر دوره مقدماتی طلایهداران عفاف را گذارندهاند. شرکتکنندگان در راسخون هم حدوداً پنجاه نفر هستند.